ΜΑΝΤΡΑ ΑΤΤΙΚΗΣ… ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΠΟΛΛΩΝ ΠΡΟΝΑΓΓΕΛΘΕΝΤΩΝ ΘΑΝΑΤΩΝ

«Η γη τούτη … κι αν είχε μιλιά - κι έχει, αλλά δεν την ακούμε - θάλεγε: Δείλαιοι και αμαθείς και βάρβαροι, τι κάνετε; Τι αφανίζετε; … Τι εκάνατε την Ελευσίνα; Τι εκάνατε τον Ιλισσό και τον Κηφισό, τα δύο αγιάσματά μου; Εβάλατε μέσα τους υπονόμους σας, ερίξατε τα νερά των εργοστασίων σας. Δεν βλέπω πια βωμούς των θεών … πάρεξ τα γραφεία και τις μηχανές των εταιρειών σας … Σε σας δεν απόμεινε παρ’ η κατώτερη μορφή της σχέσης με την φύση, η εκμετάλλευση…».

Είκοσι χρόνια τώρα από τότε που ο Πικιώνης έγραφε αυτές τις γραμμές, είναι αλήθεια ότι όλοι οι ελεύθεροι χώροι της πόλης αυτής πουλήθηκαν, νοικιάστηκαν ή απλώς παραχωρήθηκαν, σε κερδοφόρες επιχειρήσεις. Πόσο επίκαιρο και σοφό ηχεί στα αυτιά μας, μετά από τον πνιγμό 23 ανθρώπων στην Μάντρα  Αττικής.

Το κόστος της καταστροφής από την πλημμύρα, που έπληξε τη Δυτική Αττική και ιδιαίτερα τη Μάνδρα και τη Νέα Πέραμο, είναι τεράστιο. Χάθηκαν άνθρωποι, καταστράφηκαν σπίτια, επιχειρήσεις και υποδομές. Θρήνος και ανείπωτος πόνος διακατέχουν τους ανθρώπους που επλήγησαν, ιδιαίτερα όσους έχασαν τους οικείους τους.

Τα αίτια αυτής της προαναγγελθείσας τραγωδίας είναι αφενός οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, που προκαλεί τα ακραία καιρικά φαινόμενα, και από την άλλη οι συνέπειες από τις επιλογές των κυβερνώντων που υιοθέτησαν πολιτικές καταστροφικές για το περιβάλλον.
Η ανυπολόγιστη αυτή καταστροφή, ενώ συντρίβει τις απόψεις όσων υποστηρίζουν την ανάπτυξη με κάθε κόστος για το περιβάλλον, δικαιώνει τους αγώνες για την προστασία των ελεύθερων χώρων, των δασών, του αστικού και περιαστικού πρασίνου.

Είναι η τελευταία καταστροφή άραγε; Δυστυχώς η υφιστάμενη κατάσταση, μας οδηγεί να απαντήσουμε  ΟΧΙ. Στην περίπτωση της Αττικής, σύμφωνα με την Προκαταρκτική Μελέτη Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας των Λεκανών Απορροής Ποταμών του Υδατικού Διαμερίσματος Αττικής, υπάρχουν κι άλλες περιοχές της Αττικής, με συνολικό πληθυσμό πάνω από 3 εκατ. κατοίκους, όπου υπάρχει μεγάλος κίνδυνος πλημμυρών. Ανάμεσα τους η λεκάνη του ποταμού Κηφισού, η ζώνη Μεγάρων - Νέας Περάμου, η περιοχή των Μεσογείων, η ζώνη Ασπροπύργου - Ελευσίνας, η παράκτια περιοχή Μαραθώνα - Νέας Μάκρης, η περιοχή Βάρης - Αγίας Μαρίνας Κορωπίου και Σαρωνίδας - Αναβύσσου - Παλαιάς Φώκαιας, η ζώνη Λουτρακίου, η ζώνη τεχνητής λίμνης Μαραθώνα. Για όλες αυτές τις περιοχές υψηλού κινδύνου δεν υπάρχουν οριστικές μελέτες κινδύνων από τις πλημμύρες.

Η βασική αιτία βέβαια δεν είναι, οι υπαρκτές, γραφειοκρατικές αγκυλώσεις μεταξύ συναρμόδιων φορέων, ΟΤΑ – Περιφέρειες – Δασαρχείο, που επικαλούνται συνήθως οι υπεύθυνοι όταν υπάρξει μια καταστροφή. Η πραγματικότητα είναι ότι έργα αντιπλημμυρικής προστασίας δεν υλοποιούνται, γιατί δεν είναι ιδιαίτερα «θελκτικά» για τους εργολάβους και δεν προσφέρονται για επικοινωνιακές πολιτικές. Αντίθετα, τα έργα που συνδέονται με εμπορική ή ανταποδοτική χρήση ή προσφέρονται για επικοινωνιακή εκμετάλλευση υλοποιούνται γρήγορα και με fast-track διαδικασίες. Τις περισσότερες φορές αυτά τα έργα οδηγούν σε επιδείνωση των πλημμυρικών φαινομένων, γιατί στη βάση του περιορισμού του κόστους και της αύξησης του εργολαβικού κέρδους δεν συνυπολογίζεται το σύνολο των επιδράσεων που επιφέρουν.

Στην πραγματικότητα το πολιτικό και οικονομικό σύστημα αδιαφορεί να προχωρήσει σε έργα και ενέργειες που συνδέονται με τις λαϊκές ανάγκες. Το αποτέλεσμα είναι οι μεγάλες καταστροφές και οι ανθρώπινες απώλειες να συμβαίνουν συνήθως στις λεγόμενες υποβαθμισμένες περιοχές και με θύματα τα πιο φτωχά στρώματα της κοινωνίας.

Ο σύλλογος μας, θα έπρεπε να έχει πάρει ήδη θέση, τόσο ως προς το τεχνικό σκέλος, όσο και ως προς τον ν. Ν.4412/2016, που προβλέπει υπερβολικά μεγάλες εκπτώσεις. Έχουν αναφερθεί σε πανελλαδικό επίπεδο, εκπτώσεις για έργα έως και 85% και για μελέτες έως και 90%.
Επανέρχεται λοιπόν και  το ζήτημα της ποιότητας των έργων και των μελετών που παραδίδονται στην κοινωνία, μια που σύμφωνα με τα παραπάνω, είναι έργα fαst track  προκειμένου να γίνουν οι λεγόμενες "αρπαχτές" από τους εθνικούς μας εργολάβους και όχι έργα και μελέτες ποιότητας.

Δημιουργείται επίσης ένα ασφυκτικό εργασιακό περιβάλλον, για όσους συναδέλφους εργάζονται εταιρείες μελέτης και κατασκευής,   προκειμένου να εκπονηθούν όσο το δυνατόν γρηγορότερα και οι μελέτες και οι κατασκευές, με το λιγότερο δυνατό κόστος.

Όλα αυτά, τη στιγμή που υπάρχουν ανοιχτά μέτωπα στο θέμα των ρεμάτων της Αττικής, όπως αυτό της πικροδάφνης. Η Περιφέρεια Αττικής προχωρεί στην υλοποίηση σχεδίων για τη μετατροπή του ρέματος Πικροδάφνης σε οχετό αποχέτευσης ομβρίων υδάτων (και λυμάτων) αντικαθιστώντας τις όχθες του ρέματος με τοίχους από συρματοκιβώτια ή σκυρόδεμα και καταστρέφοντας όλη την βλάστηση και την πανίδα του οικοσυστήματος), και του ποδονίφτη (όπου η περιφέρεια προετοιμάζει την εξόντωσή του με παρόμοιο τρόπο).

Πρέπει λοιπόν, εκτός από να σταθούμε αλληλέγγυοι, σε επιτροπές κατοίκων που κινητοποιούνται ενάντια στην καταστροφή των ζωών τους να επικουρήσουμε και στο τεχνικό σκέλος.

Γιατί, ακόμα και οι καταστροφές και πνιγμοί, έχουν ταξικό πρόσημο.

Γιατί οι ζωές δεν ανταλλάσσονται με επιδόματα και ελεημοσύνες.

Γιατί το διαρκές σκάνδαλο της τάχα μου δήθεν "αντιπλημμυρικής προστασίας", πρέπει να σταματήσει.